Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου 2012

Η επιτροπεία πέθανε! Ζήτω η κηδεμονία!


Του Νίκου Χειλά

Βερολίνο
Είναι αστεία, η αρμοστεία», «Διώξε το δύστροπο, ξένο επίτροπο», «Άσ΄τον για αύριο, τον κομισάριο»: Με αυτά και άλλα παρόμοια «δύστυχα δίστιχα» (σε ελεύθερη μετάφραση) ειρωνεύονταν την Τρίτη οι γερμανικές εφημερίδες την Άνγκελα Μέρκελ για την «αναδίπλωσή» της στο θέμα της αποστολής ενός ευρωπαίου Επιτρόπου στην Αθήνα, που θα αναλάμβανε να βάλει τάξη στα οικονομικά της Ελλάδας.

Όμως, η ειρωνεία ήταν αδικαιολόγητη, όπως εξ άλλου και οι θριαμβολογίες των ελληνικών μέσων ενημέρωσης, ότι η καγκελάριος ανέκρουσε πρύμνα λόγω της «σθεναρής» στάσης του Λουκά Παπαδήμου, καθώς και του διεθνών μέσων ενημέρωσης, τα οποία χαρακτήρισαν απαράδεκτη και μόνο την ιδέα της επιτροπείας.

Κι αυτό, επειδή η καγκελάριος έσπευσε να ξεκαθαρίσει - προτού ακόμη αρχίσει η σύνοδος κορυφής της 30ής Ιανουαρίου στις Βρυξέλλες - ότι η «υψηλή αρμοστεία» δεν είναι δική της υπόθεση. Το θέμα, έλεγε συνεργάτης της, είχε προκύψει από ένα «έγγραφο εργασίας» του γερμανικού υπουργείου οικονομικών, το οποίο τέθηκε για πρώτη φορά προς συζήτηση την προηγούμενη Παρασκευή στη συνεδρίαση των υπουργών οικονομικών του Eurogroup, χωρίς να έχει υιοθετηθεί προηγουμένως από την ίδια.

Το ότι όμως η κ.Μέρκελ έκανε ξαφνικά τον Πόντιο Πιλάτο δεν σημαίνει, ότι η επιχείρηση «κηδεμονία της Ελλάδας» θάφτηκε οριστικά.

Ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου οικονομικών Μάρτιν Κοτχάους βεβαίωσε τη Δευτέρα στο Βερολίνο, ότι το θέμα παραμένει στην ατζέντα. «Υπάρχει μια χώρα αυτή την εποχή, στην οποία τα προγράμματα προφανώς τρέχουν άσχημα. Και αυτή είναι η Ελλάδα» είπε. Η γερμανική πρωτοβουλία, πρόσθεσε, αποβλέπει στο να κάνει βιώσιμο το χρέος της- ήτοι να το μειώσει στο 120% του ΑΕΠ κατά το 2020.

Η πρωτοβουλία εμπεριέχει δυο εναλλακτικές προτάσεις.

Η πρώτη έχει ως πρότυπο την Ισπανία και προβλέπει τη συνταγματική κατοχύρωση όχι μόνο του «φρένου στα χρέη», αλλά και την απόλυτη πρόταξη στις δαπάνες της εξόφλησης των χρεών - στους ντόπιους και ξένους δανειστές.

Η δεύτερη προβλέπει τον ξένο επίτροπο, ο οποίος δεν θα μπορεί να κάνει μόνο έλεγχο, αλλά και να βάζει βέτο στις αποφάσεις των ελληνικών υπουργείων.

Και οι δυο προτάσεις, σύμφωνα με άλλο εμπειρογνώμονα του υπουργείου οικονομικών, έχουν τα καλά και τα κακά τους.

Η βασική αδυναμία της πρώτης είναι, ότι η εκάστοτε κυβέρνηση μπορεί να παρακάμψει τη συνταγματική επιταγή για μείωση του χρέους επικαλούμενη άλλες πιο επείγουσες ανάγκες.

Το κύριο ψεγάδι της δεύτερης είναι, ότι ένας επίτροπος, που δεν έχει στη διάθεσή του ισχυρή εκτελεστική εξουσία (μεταξύ άλλων αστυνομία και στρατό) δεν μπορεί να επιβληθεί πραγματικά σε μια χώρα. «Χωρίς τη μετατροπή της σε προτεκτοράτο, ο επίτροπος θα γίνει έρμαιο των πολιτικών και διοικητικών ελίτ και σύντομα θα γελοιοποιηθεί» λέει αναλυτής.

Γι αυτό και η αναζήτηση μιας τρίτης λύσης, η οποία θα συνδυάζει αποτελεσματικότητα με δημοκρατικό μανδύα, συνεχίζεται. «Είμαστε ανοικτοί σε κάθε πρόταση» λέει ο εμπειρογνώμων του υπουργείου οικονομικών. «Ο στόχος είναι η μέγιστη δυνατή υλοποίηση του δεύτερου προγράμματος βοήθειας για την Ελλάδα».

Η επιτροπεία πέθανε, ζήτω η κηδεμονία! Η τελευταία δεν ταυτίζεται με το προτεκτοράτο, θα μπορούσε όμως - για να είναι όντως αποτελεσματική - να γίνει ασύγκριτα χειρότερη από την απλή Επιτροπεία - με την εκχώρηση, για παράδειγμα, πολύ περισσότερων ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, (συμπεριλαμβανομένου και της υπαγωγής της ελληνικής διοίκησης) στην Επιτροπή των Βρυξελλών, από ότι σε έναν Επίτροπο.

Αλλά και η πιο αποτελεσματική «επιτήρηση», δεν πρόκειται να στεφθεί με επιτυχία, αν αντί να θεραπεύει, θα επιδεινώνει το κακό: την επιταχυνόμενη καθίζηση της ελληνικής οικονομίας. Ούτε ο «κηδεμών», ούτε ο «ηγεμών» μπορούν να ανακόψουν την καταστροφική πορεία της αν βάζουν ως πρώτη προτεραιότητα την εξυπηρέτηση («βιωσιμότητα» ως λέγεται) του ελληνικού χρέους και όχι τις ανάγκες του ελληνικού πληθυσμού.

Πέρα από αυτό βέβαια: Όποια μορφή και να πάρει η νέα κηδεμονία, είναι αναγκαίο να «τσεκαριστεί» ως αυτό που είναι - όχι με συναισθηματικούς, αλλά με πολιτικούς όρους. Η βάπτιση του επιτρόπου, για παράδειγμα, σε «γκαουλάϊτερ», ή της σημερινής Γερμανίας σε «άξονα», δεν είναι απλώς αποπροσανατολιστική, αλλά και πολιτικά επικίνδυνη: Ο γκαουλάιτερ ήταν ο διοικητής μιας ναζιστικής επαρχίας, ο άξονας ήταν η συμμαχία ναζιστικών και φασιστικών κρατών.

Η κηδεμονία δεν είναι ούτε κατά διάνοια κάτι τέτοιο. Αυτό δεν την κάνει καλύτερη. Ο σωστός χαρακτηρισμός της όμως θα βοηθήσει αν όχι στην αποτροπή, τουλάχιστον στην κατανόησή της. Και αυτό δεν είναι λίγο ενώπιον του φοβερών απειλών, που καραδοκούν στη γωνία.

πηγη:tovima.gr
Twitter Bird Gadget